ในแวดวงการตรวจสอบบัญชีและการให้บริการปรึกษาทางธุรกิจ กลุ่ม Big 4 หมายถึงบริษัทที่ให้บริการตรวจสอบบัญชีและให้คำปรึกษาทางธุรกิจที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก 4 บริษัท (วัดจากรายรับรวมและจำนวนพนักงาน) มีลูกค้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ทั่วโลก
กลุ่ม Big 4 ประกอบไปด้วย
Deloitte
Ernst & Young
KPMG
PwC
ซึ่งแต่ก่อนจะมีมากกว่า 4 บริษัท แต่มีการควบรวมกิจการหรือว่าปิดกิจการไป ทำให้ในปัจจุบันเหลืออยู่ 4 บริษัท
สาเหตุที่หลาย ๆ คนต้องการทำงานในกลุ่มบริษัทนี้เนื่องจากประสบการณ์การทำงานที่จะได้รับ ระบบบการดำเนินงาน การฝึกอบรม โอกาสในการทำงานในระดับ regional และ global โอกาสในการเติบโตในสายอาชีพทั้งภายในและภายนอกองค์กร การสร้าง profile ที่ดีให้กับตัวเองในอนาคต ฯลฯ
ส่วนที่ทำไมสายอาชีพอื่นถึงไม่มีการจัดกลุ่ม Big ต่าง ๆ อันนี้ไม่ทราบ
+https://en.wikipedia.org/wiki/Big_Four_accounting_firms
+https://crushthecpaexam.com/salary-breakdown-of-the-big-4-accounting-firms/?lang=th
BIG4 หมายถึง 4 บริษัทที่ให้บริการตรวจสอบบัญชีและให้คำปรึกษาทางธุรกิจ ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก 4 บริษัท (วัดจากรายได้รวม) ซึ่งธุรกิจใหญ่ๆ ระดับโลก(และในไทย)นั้น มักใช้บริการ BIG4 นี้ในการตรวจสอบบัญชีแทบทั้งสิ้นค่ะ เรียกว่าแค่ได้ยินชื่อ BIG4 ก็การันตีถึงคุณภาพได้แล้ว ดังนั้นจึงเรียกว่า เป็นบริษัทในฝันของเด็กสายบัญชีและบริหารธุรกิจเลยก็ว่าได้
Deloitte (ดีลอยต์) – บริษัทที่ให้บริการด้านการตรวจสอบบัญชี การทำบัญชี การวางแผนยุทธศาสตร์ เทคโนโลยีสารสนเทศ การจัดการการเงิน และการควบคุมประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังให้บริการด้านการจัดหางานและที่ปรึกษาภาษีอากร รวมถึงการให้บริการธุรกิจแก่รัฐบาลและสถาบันการเงินระหว่างประเทศที่ดำเนินการในตลาดเกิดใหม่ มีบริษัทแม่อยู่ในรัฐนิวยอร์ก มีพนักงาน 182,000 คน และสำนักงานราว 700 แห่งใน 150 ประเทศทั่วโลก โดยสำนักงานในประเทศไทยอยู่ที่ตึก AIA สาทรทาวเวอร์
EY (อีวาย) – บริษัทที่ให้บริการตรวจสอบบัญชีภายใน บริการที่ปรึกษาบัญชี และบริการบริหารความเสี่ยง นอกจากนี้ ยังเป็นหนึ่งในสำนักงานบัญชีที่ให้บริการที่ปรึกษาภาษีอากร มีบริษัทแม่อยู่ในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ มีพนักงานประมาณ 152,000 คน และสำนักงานราว 670 แห่งใน 140 ประเทศทั่วโลก โดยสำนักงานในประเทศไทยอยู่ที่ตึกเลครัชดา ถนนรัชดาภิเษก
KPMG (เคพีเอ็มจี) – บริษัทที่ให้บริการตรวจสอบบัญชี บริการที่ปรึกษาภาษีอากร และที่ปรึกษาการเงิน มีบริษัทแม่อยู่ที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ มีสำนักงานตั้งอยู่ในกว่า 155 ประเทศทั่วโลก และมีพนักงานประมาณ 162,000 คน โดยสำนักงานในประเทศไทยอยู่ที่ตึกเอ็มไพร์ทาวเวอร์ ถนนสาทร
PwC (ไพรซ์วอเทอร์เฮาส์คูเปอส์) – บริษัทที่ให้บริการตรวจสอบบัญชี รวมไปถึงการเป็นที่ปรึกษาภาษีอากร การจัด ซื้อ การจัดหาทรัพยากรบุคคล การให้บริการด้านเทคโนโลยี และอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งเป็นการให้บริการในลักษณะการจัดหาจากภายนอกให้แก่ลูกค้าองค์กร นอกจากนี้ ยังให้บริการที่ปรึกษาการเงินและการบริหารการประกันภัยอีกด้วย มีบริษัทแม่อยู่ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ มีพนักงานประมาณ 184,000 คน และสำนักงานราว 757 แห่งใน 157 ประเทศทั่วโลก โดยสำนักงานในประเทศไทยอยู่ที่ตึกบางกอกซิตี้ทาวเวอร์ ถนนสาทร
สายงานยอดฮิตสำหรับเด็กจบใหม่ คือ สาย Audit (ออดิท) หรือตรวจสอบบัญชี สำหรับการสมัครเข้าทำงาน จะต้องมีผ่านการทดสอบ เน้นข้อสอบวัดความรูัทางด้านบัญชีและภาษาอังกฤษ โดยข้อมูลที่แชร์กันบนโลกออนไลน์ส่วนมากระบุว่า เด็กจบใหม่วุฒิปริญญาตรี ได้อยู่ที่ประมาณ 25,000 บาท อาจมีบวกลบเล็กน้อยแล้วแต่ที่ค่ะ แต่มากกว่านั้น หลายคนบอกว่าคือความภูมิใจที่สามารถเข้าบริษัทที่มีชื่อเสียงแนวหน้าของโลกได้ รวมถึงหากมีประสบการณ์จาก BIG4 แล้ว จะไปทำงานต่อที่ไหน ก็ดูเหมือนจะไม่ใช่เรื่องยากสักเท่าไรนัก
จากข่าวที่ EARTH ถูก กลต สั่งให้ทำ special audit เป็นกรณีพิเศษ
โดยบริษัทตรวจสอบบัญชีที่เป็น BIG4 เท่านั้น
BIG4 คือใคร?
BIG4 คือ บริษัทผู้ตรวจสอบบัญชีรายใหญ่ระดับโลก 4 ราย คือ
PricewaterhouseCoopers (PwC)
EY (เดิมคือ Ernst & Young)
Deloitte Touche Tohmatsu (Deloitte)
KPMG
ทั้งหมดมีบริษัทลูกที่ดำเนินธุรกิจอยู่ในไทย
โดยบริษัทยักษ์ใหญ่ในไทยแทบทุกรายล้วนใช้บริการ BIG4 ในการตรวจสอบบัญชีทั้งสิ้น
MINT, TRUE, BANPU เป็นลูกค้าของ PwC
BDMS, BH, BTS, DTAC เป็นลูกค้าของ EY
ADVANC, BBL, INTUCH เป็นลูกค้าของ Deloitte
CPN, CPF, KBANK, SCB, SCC เป็นลูกค้าของ KPMG
ยกเว้นเพียงบริษัทที่เป็นรัฐวิสาหกิจ เช่น PTT, AOT, THAI ที่จะถูกตรวจสอบบัญชีโดย สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง)
ทำไมต้อง BIG4 ?
เนื่องจากบริษัทตรวจสอบบัญชีทั้ง 4 นี้เป็นที่รู้จักและที่ยอมรับในระดับโลก
นอกจากภาพลักษณ์และความน่าเชื่อถือแล้ว ยังมีขนาดของงานมาเกี่ยวข้องอีกด้วย
โดยทั่วไปยิ่งบริษัทต่างๆมีขนาดใหญ่เท่าไร ยิ่งมีแนวโน้มที่จะมีปริมาณธุรกรรมที่มากและซับซ้อนสูงขึ้น เช่น มีบริษัทลูกมากมาย, มีการร่วมทุนกับบริษัทต่างชาติ, มีการลงทุนในหลากหลายประเทศ รวมไปถึงการซื้อสินทรัพย์หรือกิจการต่าง ๆ เป็นต้น
ซึ่งการที่จะนำรายละเอียดข้อมูลต่างๆที่มีความซับซ้อนมาแปลงเป็นตัวเลขที่อยู่ในงบการเงิน รวมถึงรายละเอียดที่อยู่ในหมายเหตุประกอบงบฯ อย่างถูกต้องตามหลักบัญชีนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย
จึงมักจะต้องอาศัยเหล่าบริษัท BIG4 ที่เรียกได้ว่าเป็นแหล่งรวมตัวของเหล่านักบัญชีที่มีความสามารถในสาขาวิชาชีพนี้เป็นผู้รับหน้าที่
ซึ่งทั้งนักลงทุนในไทยและต่างประเทศรวมถึง ธนาคารที่เป็นคนปล่อยเงินกู้ให้ มักจะค่อนข้างสบายใจในระดับหนึ่งเมื่อเห็นบริษัทที่ตนเองวิเคราะห์อยู่นั้นถูกตรวจสอบบัญชีโดย BIG4
สุดท้ายจึงทำให้บริษัท BIG4 เป็นหนึ่งในเป้าหมายของนิสิตนักศึกษาในสาขาวิชาบัญชีที่อยากเข้าร่วมงานด้วย
ถ้าเรียงลำดับของบริษัทจากรายได้จะเป็นดังนี้ (เนื่องจากแต่ละบริษัทไม่ได้ Listed ในตลาดหลักทรัพย์)
1. Deloitte รายได้ปี 2016 เท่ากับ US$36.8 billion ที่ตั้งสำนักงานใหญ่ London, UK / New York, United States
2. PwC รายได้ปี 2016 เท่ากับ US$35.9 billion ที่ตั้งสำนักงานใหญ่ London, UK
3. EY รายได้ปี 2016 เท่ากับ US$29.6 billion ที่ตั้งสำนักงานใหญ่ London, UK
4. KPMG รายได้ปี 2016 เท่ากับ US$25.42 billion ที่ตั้งสำนักงานใหญ่ Amstelveen, Netherlands
นอกจากตรวจสอบบัญชีแล้ว BIG4 ยังดำเนินธุรกิจในด้านอื่นๆอีกหลายด้านที่เกี่ยวข้องกับการทำธุรกิจ เช่น เป็นที่ปรึกษา (Advisory), ด้านภาษี (Tax), กฎหมาย (Legal) เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะใช้นักบัญชีที่เก่งกาจแค่ไหนจากบริษัทที่ใหญ่เพียงใด ก็ไม่สามารถที่จะตรวจสอบบัญชีออกมาได้อย่างถูกต้อง 100% ทุกบาททุกสตางค์ เนื่องจากนักบัญชีนั้นมีหน้าที่ตรวจสอบตามเอกสารหลักฐาน
ซึ่งส่วนใหญ่ก็มาจากตัวบริษัทที่เป็นผู้ให้ข้อมูล ว่าเป็นไปตามหลักมาตรฐานบัญชีหรือไม่ ซึ่งเป็นวิธีปฏิบัติที่ใช้กันทั่วโลก ดังนั้นหากเหล่าผู้บริหารของบริษัทจงใจปกปิดข้อมูลบางอย่างต่อบุคคลภายนอกอย่างนักบัญชีแล้ว ก็ถือเป็นเรื่องยากที่นักบัญชีจะพบเจอได้
ยกเว้นหากโชคดีเจอตัวเลขหรือข้อมูลที่น่าสงสัยแล้วทำการสอบถามไปยังบริษัท ซึ่งหากไม่ได้รับการเข้าถึงข้อมูลที่จำเป็นหรือไม่ครบถ้วน นักบัญชีจะมีสิทธิ์ในการให้ความเห็นแบบมีเงื่อนไข หรือแจ้งข้อสังเกตต่างๆให้ผู้ใช้ได้รู้
ดังนั้นนอกจากความสามารถของผู้ตรวจสอบบัญชีแล้ว
สิ่งที่จะทำให้งบการเงินนั้นสะท้อนภาพสถานะทางการเงินที่แท้จริงของบริษัทได้มากไม่แพ้กัน คงเป็นเรื่องของ จริยธรรมและความจริงใจในการประกอบธุรกิจ ของเหล่าผู้บริหาร ซึ่งคงไม่มี Audit Firm รายใดที่สามารถให้คำตอบนี้ได้
และบริษัท EARTH ที่เป็นมหากาพย์อยู่ในตอนนี้ ก็ใช้ผู้ตรวจสอบบัญชีที่อยู่ใน BIG4 เช่นกัน..